News

Een boek uitgeven in eigen beheer brengt heel wat voordelen met zich mee. Wel draag je als auteur de volledige financiële last. Maar bestaat er dan niets om die valkuil te overbruggen? Jawel, crowdfunding: de manier om een project, in ons geval een publicatie, al (gedeeltelijk) te laten financieren door je doelpubliek.

SKRIBIS legde het oor te luister bij enkele auteurs die hun ervaringen met crowdfunding deelden. Steven Vromman, ook bekend als Low Impact Man, schreef al meerdere boeken. Voor de twee laatste, ‘Amor Mundi’ en ‘Hoop’, passeerde hij bij SKRIBIS en boorde hij het crowdfundingplatform Voordekunst aan. Kris Kaerts ontwikkelt samen met Poli Roumeliotis culturele erfgoedprojecten en doet voor hun crowdfunding een beroep op Growfunding. In 2019 liepen de uitgave en voorstelling van hun boek ‘La Rose Blanche’ parallel met de première van de gelijknamige docufilm. Het budget voor de publicatie werd vrijgemaakt via een subsidielijn van de Vlaamse Gemeenschap, maar voor de film organiseerden ze een crowdfundingcampagne.

 

Self-publishing en crowdfunding

Kris: Wij zijn overgegaan tot het zelf publiceren vanuit een meerwaarde-analyse. Wat winnen we mochten we een uitgever vinden? Wat winnen we als we het zelf doen? Die twee hebben we bewust tegenover elkaar afgewogen, in de wetenschap dat kiezen voor een uitgever ook betekent dat je moet werken om een uitgever te vinden die met je in zee wil gaan! Het argument dat bij ons het meest meespeelde was een diepe teleurstelling over de kwaliteit van bij uitgevers uitgegeven boeken: lage vormelijke kwaliteiten (keuze van lay-out, papier, formaat en kaft), een vermoeden van grote bemoeienis door de eindredactie en last but not least: er blijven teveel fouten gedrukt worden bij klassieke uitgevers!

Steven: Het uitgeven van een boek in eigen beheer vraagt natuurlijk wel een behoorlijke investering. Zeker als je wil dat het boek kwalitatief wordt uitgegeven. Het opzetten van een crowdfunding maakt het mogelijk een deel van die investering op voorhand terug te verdienen. Een bijkomend voordeel is dat zo’n campagne een goede manier is om te communiceren rond het boek en in te schatten hoe groot de interesse is. Via de crowdfunding kan je meteen de voorverkoop van je boek organiseren en eventueel ook een ander aanbod, zoals lezingen, bekend maken.

Kris: Er is uiteraard die basisinvestering waar je niet omheen kan. Koken kost geld. Crowdfunden is een manier om dit bedrag bij elkaar te harken. Een bijkomend voordeel is – wat Steven terecht aanhaalt – dat je al campagnevoerende werkt aan je publiek, in dit geval je lezerspubliek.

 

De keuze van het platform

Steven: Ik heb behoorlijk wat gezocht naar het meest geschikte platform en ben uiteindelijk uitgekomen bij het Nederlandse voordekunst. Het is een platform waar uitsluitend artistieke projecten worden aangeboden (boeken, video, muziek) en dat erg gebruiksvriendelijk is. Je wordt als auteur goed begeleid bij de hele campagne. Heel belangrijk is het gebruiksgemak ook voor de potentiële donor. Als je een account moet aanmaken of je betaling via mail moet bevestigen, haken veel mensen af. Bij VDK kan je meteen klikken en betalen. Naast de goede begeleiding speelt ook mee dat ze slechts 7% van het ingezamelde bedrag als fee vragen.
Ik heb ondertussen twee boeken uitgegeven bij SKRIBIS en telkens met VDK een geslaagde crowdfunding opgezet. Mocht er Vlaams platform komen met hetzelfde gebruiksgemak en profiel, zou ik dat wel in overweging nemen. Maar bij een volgend project is een crowdfunding met VDK de meest waarschijnlijke optie.

Kris: Wanneer de plannen concreet worden, zal je moeten kiezen voor een specifiek platform. Daarbij is het belangrijk dat je gaat voor de optie die op twee vlakken de meest logische is. Wordt het platform bezocht door je doelpubliek? En natuurlijk ook: strookt het type campagnes met je eigen bedoelingen? Wij kozen voor Growfunding, een Belgisch platform voor civic crowdfunding, wat dus het dichtst aanleunt bij de opzet van onze projecten en bij de mensen die we willen bereiken.

 

Een succesverhaal schrijven doe je niet alleen

Steven: Ik heb zelf het geluk reeds wat naambekendheid te hebben. Zo heb ik ook behoorlijk wat volgers op LinkedIn en Facebook en een nieuwsbrief met zo’n 3.000 abonnees. Door af en toe in de media te komen, is het ook mogelijk aandacht te genereren. Verder probeer ik in de campagne toch wat origineel en met humor uit te hoek te komen.

Kris: Vanuit het niets beginnen is inderdaad moeilijk. Ook wij hebben gesteund op ons netwerk. Ik denk dat iedereen die wil crowdfunden, heel goed moet nadenken over de vraag: wie behoort tot mijn netwerk? Wie kan ik aanspreken? Een oefening die zeker zal opbrengen.
Als je het gedreven aanpakt met de juiste communicatieve skills, zeker ook met humor, kan je eigenlijk al een flink deel van het boekproject in voorverkoop aanbieden. Bij crowdfunden geldt ook dat het zowel de kleine als de grote bedragen die gestort worden, zijn die maken dat je campagne een succes wordt. Als het aantal crowdfunders groeit en het publiek kan de teller volgen dan ontstaat er vanaf een bepaald ogenblik een effect van: hé, hier wil ik ook bijhoren!

 

Een laatste advies

Kris: Crowdfunden lijkt mij, zeker als het gaat over een publicatie, zeker niet iets wat je kan delegeren. Het contact tussen potentiële donor en auteur lijkt me essentieel. Het is een troef en een garantie als de schrijver zelf mensen motiveert zijn/haar project te steunen.

Steven: Je moet ook goed nadenken over de tegenprestaties die je aanbiedt in de crowdfunding. Want daar staan natuurlijk ook een kost en inspanningen tegenover. Ga er niet van uit dat het eindbedrag van je crowdfunding je netto-opbrengst is. Verder blijft het belangrijk bijna dagelijks iets te doen om je campagne onder de aandacht te brengen want ook crowdfunden gaat niet vanzelf. Soms komt er ook wat logistiek bij kijken. In mijn geval heb ik honderden gesigneerde boeken zelf verzonden.

Kris: Een campagne voeren kost enorm veel tijd. Ik zou iedereen aanraden het boek eerst te schrijven en pas als het corpus er ligt  beginnen te funden. De twee lijken mij onmogelijk samen te kunnen gaan.

Steven: Het opzetten van een crowdfunding is op zich niet zo moeilijk, maar het is inderdaad belangrijk om te beseffen dat je heel wat inspanningen moet doen om de campagne te doen slagen. Het beste is om continu aandacht te besteden aan communicatie via sociale media en een bestand op te bouwen (bijvoorbeeld via een nieuwsbrief). Die contacten zijn dan de eerste doelgroep van je crowdfunding. Naast algemene berichten via deze kanalen is het persoonlijk benaderen van mensen essentieel. Met een persoonlijke mail, een telefoontje of een babbel.
Neem voldoende tijd om je campagne voor te bereiden en goed na te denken over het bedrag, de tegenprestaties, de timing en de looptijd. Ook de keuze van het crowdfunding platform speelt een belangrijke rol. Het is daarom goed om rond te neuzen en hier en daar zelfs ook eens bij te dragen aan de crowdfunding van een ander project. Zo leer je ook hoe het is vanuit de positie van donateur.

Kris: Ten slotte is het ook belangrijk goed te onderbouwen waarom je een crowdfunding op poten zet. Bij ons gebeurde zelf publiceren ons vanuit een sterke motivatie. Het is dit soort motivatie die je ook kan etaleren bij een crowdfunding.